Meyve Sebze Ayrımı! Hangisi Meyve Hangisi Sebze?
Meyve ve sebze ayrımı birçok kişi tarafından karıştırılabilen bir konudur. Günlük hayatta birçok sebze olarak bildiğimiz yiyecek aslında meyvedir. Birçoğumuz tatlı olarak gördüğümüz ve pişirmemize gerek kalmayan yiyeceklere meyve derken daha çok pişirip tuz attığımız yiyeceklere de sebze deriz. Ancak meyvenin bilimsel olarak tanımı, günlük dildeki tanımından oldukça farklıdır. Ayrıca sebzenin ise bilimsel olarak bir ifadesi de yoktur.
En sade şekliyle bilimsel olarak meyve bir bitkinin döllenme sonucu oluşan tohumlarını taşıyan bir organdır aslında ve bu amaç içinde bitki tarafından üretilirler. Sebzeler ile bitkinin gövde, kök ve yaprak gibi üreme amaçlı olmayan bölümleridir. Fakat günlük olarak sebze olarak birçoğumuz domates, salatalık, kabak ve patlıcanı meyve olarak değil de sebze olarak kabul eder.
Tabi meyve ve sebze ayrımı yapılırken akılların karışması çok normaldir çünkü genellikle sebzeler çoğunlukla pişirilerek ve haşlanarak yenilirken, meyveler ise doğal halleriyle tercih edilir. Ya da meyvelerin çoğunluğu genellikle tatlı, çok azı (ham halleri genellikle) ekşi olur. Sebzeler ilse çoğunlukla tatlı olmaz ve tam hali genelde tercih edilip yenilmez. Aslında bu nedenlerden ötürü de karıştırılmaları oldukça normaldir.
Meyve Sebze Arasındaki Fark Nedir?
Birçok kişi meyve sebze arasındaki fark nedir merak etmektedir. Bu konu öncelikli olarak bilinmesi gereken şey meyvelerin tohum ihtiva ettiğidir. Genellikle meyvelerin ortasında yer alan ve bizim çekirdek dediğimiz şey, bitkinin tohumudur. Bazı meyvelerin tohumları meyvenin üzerinde de olabilir, buna çilek örnek verilebilir. Aslında sebze ile meyvenin en önemli ayrım noktası çekirdek konusudur. Meyveler temelde çiçekli bitkilerin olgunlaşmış tohumluğudur şeklinde özetleyebiliriz. Sebzeler ise bitkilerin yenebilir olan diğer parçalarıdır.
Sebze ve Meyve Ne Demek?
Sebze ve meyve ne demek öncelikle meyveden açıklayarak başlayalım. Meyve, bitkinin tohumunu barındıran ve çip olarak da yenebilen kısmına denilmektedir. Botaniksel tanımlamasını yapacak olursak ise eğer meyve, çiçeklenme sonrası bitkinin geliştirdiği tohumluktur. Bilindiği gibi bitkiler tohumlarını yaymak için meyvelerden yararlanır.
Sebze bitkinin meyve, çekirdek ve taneli kısımlarının dışında kalan ve dışarıda kalan bu yenebilen kısmına verilen isimdir. Genellikle sebzeler meyvelerden daha az tatlı olur. Sebzeler özellikle vitamin ve karbonhidrat bakımında oldukça zengin besin içeriğine sahiptir.
Sebzeler ve Meyveler Neye Göre Ayırt Edilir?
Aslında temel olarak içerisinde çekirdeği yani tohumu olan yiyecekler meyvedir. Sapı, kökü olan bitkiler ise sebzedir. Buradan hareketle yaygın olarak sebze olarak tanıdığımız domates aslında meyvedir. Ancak genellikle bizler pişirdiğimiz şeylere sebze, pişirmeden yediğimiz tatlı olan yiyeceklere ise meyve diyoruz. Belki de bunun nedeni şekersiz olan meyvelerin bizi cezbetmemesi ve meyve olarak yakıştırmamamızdan kaynaklıdır. Tabi işin teorisi başka olsa da genel kullanım ve toplumsal alışkanlıklar da bizleri meyve ve sebze tartışmalarında yanıltabiliyor. Ancak yine de özet ile sebze ve meyve ayrımı yaparken meyvenin tohumunu barındırdığı yere, yediğiniz kısmına, köklere sahip olup olmamasına bakabilirsiniz.
Meyve mi Sebze mi Olduğunu Nasıl Anlarız?
Az öncede bahsettiğimiz gibi genellikle bizler neye meyve diyeceğimizi veya neye sebze diyeceğimizi pişirme şeklimize, tatlı olup olmamasına veya çiğ yiyip yenilmediğine göre ayırt etmeye çalışıyoruz. Özellikle birçoğumuz için bir meyveye tuz atıyorsak o bizim için meyve olamaz, sebze olabilir. Ancak bilim adamları tek bir cümle ile bu ayrımı “Çekirdeği olan yiyecekler meyvedir.” şeklinde noktalıyor. Yani anlaşılacağı gibi yediğiniz şey çekirdeğe sahipse meyvedir eğer yaprak ya da kökse de sebze olarak tanımlanır. Gördüğünüz gibi aslında birçoğumuzun sebze diye sınıflandırdığı birçok yiyecek örneğin kabak, domates, salatalık veya fasulye meyvedir.
Yanlış Bilinen Meyve ve Sebzeler
Buzdolaplarının olmazsa olmazı arasında yer alan meyve ve sebzeler 4 mevsim olarak tüketiliyor. Mevsimsel olarak tüketilen meyve ve sebzeler yemek yaparken renkleri, tadı ve vitamin bakımından faydalı yiyecekler olarak hayatımızda bulunuyor. Botanik uzmanlarına göre, çiçekli bitkilerin yumurtladığından üreyen çoğu şey meyve olarak adlandırılıyor. Bitkilerin diğer tüm parçaları ise sebze sınıfına giriyor.
Sebze Olarak Bildiğimiz ama meyve olan Yiyecekler
Halk arasında sebze olarak adlandırılan fakat botanikçilere göre de meyve sanılan sayısız yiyecek bulunuyor. Tüketilen yiyeceğin meyve olarak kabul edilebilmesi için ilk olarak o bitkinin tohumun içerisinde barındırması gerekir. Çekirdek içeriğe sahip yiyecekler teknik olarak meyve olarak sayılabilir. Sebze ise, bitkinin yemek olarak tüketilebilen diğer kısmıdır. Bir bitkinin kökü, gövdesi ve yaprağı olabilir.
Örnek verecek olursak:
1-Domates: Sofraların olmazsa olmazıdır. Mutfağımızın vazgeçilmezi olan domates, bir meyvedir. Bunu çekirdekli yapısından anlayabiliriz.
2-Patlıcan: Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinin başında gelir. Çekirdekli yapısı sayesinde meyve kategorisinde yer alır. Musakka, kebap ve karnıyarık gibi yemeği yapılır.
3-Kabak: Çekirdekli yapıya sahiptir. En önemlisi meyve olarak yetişiyor olmasıdır. Dolma, kızartma gibi yemeklerin vazgeçilmezidir.
4-Biber: Menemenin vazgeçilmez bir meyvesidir. Genelde ‘’tatlı’’ olarak sandığımız biber botanikçiler tarafından meyve olarak sınıflandırılıyor.
Türk Mutfağının vazgeçilmezleri arasında ve en fazla tüketilen meyve ve sebzeleri olarak biliniyor. Özellikle avokado bir tatlı değildir. Fakat alıyor tuzlu tariflerde kullanılıyor. Bunun için sebze sanılsa da halbuki meyve kategorinde yer alan çoğu yiyecekler farklıdır.
Sebze ve Meyve Kavramı
Sebze ve meyve kavramı ayırt edildiği düşünülse de aslında yanlış biliniyor. Çoğu meyve ‘’sebze’’ olarak biliniyor. Çoğu sebze de’’meyve olarak biliniyor.
Meyve: Bitkinin tokum içerisinde bulunan kısma meyve denir.
Sebze: Bitkinin yenen kısmıdır. Kök veya gövde hiç fark etmiyor. İkisi de sebzeyi ifade ediyor.
Uzmanlar açısından fikir ayrılıkları sosyal medya ve İnternetin yanlış bilgi vermesi ile karmaşık bir hale gelmesine sebep oldu. Durum böyle olunca sebze ve meyvelerin ne olduğu? Hangisinin sayıldığı tartışma konusu haline geldi. Son dönemde uzmanların tartıştığı bir konu haline gelen meyve ve sebze kavramı birçok yeniliğinde gelmesine sebep oldu.
Sebze ve Meyvenin Hayatımızda Önemi
İnsan vücudunun sebzeye ve meyveye ihtiyacı vardır. Tüm besin değerleri bulunan sebze ve meyveler sayesinde vücut dinç gözükür. En önemlisi de sağlıklı bir yaşam olur. İnsanoğlu doğduğu ilk andan itibaren belirli ay sonra meyve ve sebze yemeye başlar. Uzmanlar küçük yaştan itibaren düzenli yenilmesi gerektiğini belirtiyor. İçerinde tüm besin değerleri barındıran meyve ve sebzeler insan hayatı için önemli bir yere sahiptir.
Örnek verecek olursak:
–Dolmalık biber: Antioksidan etkisine sahiptir. Herkes tarafından sebze olarak bilinse de aslında bir meyvedir. Olağanüstü bir renge sahiptir. İçi oyulup dolma yapılma özelliğini taşıyor.
–Bezelye: Yemeklerimizin vazgeçilmezi olan bezelye Garnitür olarak tüketiliyor. Bezelye çiğ yenmiyor. Yemeklere katıyor olsak da besin değeri zenginliğini koruyor. Bezelye, Pisum sativum adı verilen bir meyvedir. İçerisine yerleştirilmiş bir tohuma sahiptir.
–Zeytin: Zeytin meyve midir? Yoksa sebze midir? Belki de bu konu hakkında en çok merak edilen soruların başında geliyor. Akdeniz iklimi ile beslenir. Zeytinler, zeytin ağacının birer meyvesi olarak bilinir. Zeytin çiçeğinin tohumlarından meydana gelir.
–Bamya: Bir meyvedir. Herkes tarafından mutfaklarda yapılan bir sebze olarak bilinir. Ortalama 18 Cm uzunluğuna sahiptir. Bamya bitkisinin çekirdeği vardır. Çevresi kadifemsi ve kabukludur.
Meyve ve sebzeler insan sağlığına yararlı besinlerdir. Sağlık açısından önemli bir yere sahip olan meyve ve sebzeler besin değeri yüksektir. Bağışıklık sistemini güçlü tutar. Uzmanlar %70 oranında sebze ve meyvenin tüketilmesi gerektiğini belirtiyor.
Yararlı Yazılar
- İlkbaharda ve Sonbaharda Yetişen Meyve ve Sebzeler
- 12 Harfli Meyveler Sebzeler Bitkiler ve Çiçek İsimleri
- 11 Harfli Meyveler Sebzeler Bitkiler Çiçekler
- 10 Harfli Meyveler Sebzeler Bitkiler Çiçekler
- 9 Harfli Meyveler Sebzeler Bitkiler
- 8 Harfli Meyveler Sebzeler ve Bitkiler
- Havuç Suyunun Cilde Faydaları
- Üzüm Çekirdeği Yağı Faydaları
- Bağışıklık Sistemini Güçlendirici Besinler
- 7 Harfli Meyve Sebze ve Bitki isimleri
- 6 Harfli Meyveler Sebzeler Bitkiler
- 5 Harfli Meyveler Sebzeler ve Bitkiler
- 2 Harfli Besin Kaynakları
- 4 Harfli Meyveler Sebzeler ve Bitkiler
- 3 ve 4 Kelime Meyveler Sebzeler ve Bitkiler
- 3 (Üç) Harfli Meyveler Sebzeler ve Bitkiler
